กัญชากับการควบคุมความเจ็บปวดเรื้อรัง: วิธีการใช้งานและข้อควรระวัง
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา กัญชา ได้รับการยอมรับมากขึ้นในหลายประเทศทั่วโลกในฐานะทางเลือกในการรักษาทางการแพทย์ โดยเฉพาะการใช้เพื่อควบคุมและบรรเทา ความเจ็บปวดเรื้อรัง ที่ผู้ป่วยจำนวนมากเผชิญหน้าอยู่ ความเจ็บปวดเรื้อรังสามารถเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น โรคข้ออักเสบ เส้นประสาทเสียหาย หรือแม้กระทั่งโรคมะเร็ง การใช้กัญชาเป็นอีกหนึ่งวิธีที่ได้รับความสนใจจากแพทย์และนักวิจัย อย่างไรก็ตาม การใช้งานกัญชาเพื่อการแพทย์นั้นยังคงต้องมีความระมัดระวังในหลาย ๆ ด้าน
ทำไมกัญชาถึงช่วยบรรเทาความเจ็บปวด?
กัญชาประกอบด้วยสารเคมีหลายชนิดที่มีผลต่อร่างกายมนุษย์ หนึ่งในสารสำคัญที่ได้รับความสนใจมากที่สุดคือ THC (tetrahydrocannabinol) และ CBD (cannabidiol) สารเหล่านี้มีผลต่อระบบประสาทกลางของร่างกาย โดย THC เป็นสารที่ทำให้เกิดความรู้สึก “เคลิบเคลิ้ม” หรือ “เมา” ขณะที่ CBD มีฤทธิ์ในการลดอาการเจ็บปวดและการอักเสบโดยไม่ทำให้เกิดอาการเมา
ระบบที่สารเหล่านี้ทำงานเรียกว่า ระบบเอ็นโดแคนนาบินอยด์ (endocannabinoid system) ซึ่งมีส่วนช่วยในการควบคุมหลายๆ กิจกรรมของร่างกาย เช่น การเจ็บปวด การนอนหลับ การกิน และการตอบสนองต่อความเครียด การที่กัญชาสามารถเชื่อมต่อกับระบบนี้ได้ทำให้มันสามารถลดความเจ็บปวดและอาการอักเสบได้ในบางคน
วิธีการใช้งานกัญชาเพื่อควบคุมความเจ็บปวด
การใช้กัญชาสำหรับการควบคุมความเจ็บปวดเรื้อรังมีหลายวิธี ซึ่งวิธีที่เลือกใช้ขึ้นอยู่กับสภาพร่างกายและอาการของผู้ป่วย รวมถึงคำแนะนำจากแพทย์ วิธีการใช้กัญชามีดังนี้
- การสูบ
การสูบเป็นวิธีที่รวดเร็วที่สุดที่ทำให้ร่างกายได้รับ THC และ CBD เนื่องจากสารเคมีจะเข้าสู่กระแสเลือดผ่านปอดอย่างรวดเร็ว วิธีนี้ช่วยบรรเทาความเจ็บปวดได้ภายในไม่กี่นาที แต่ผลของการบรรเทาความเจ็บปวดจะอยู่ได้ไม่นาน อาจเพียงไม่กี่ชั่วโมง - การใช้กัญชาในรูปแบบน้ำมันหรือทิงเจอร์
การใช้กัญชาในรูปแบบนี้จะให้ผลที่ยาวนานกว่าเมื่อเทียบกับการสูบ ผู้ป่วยสามารถหยดน้ำมันหรือทิงเจอร์ลงใต้ลิ้นเพื่อให้สาร THC และ CBD ซึมเข้าสู่ร่างกายได้ช้า ๆ ผลของการบรรเทาความเจ็บปวดอาจคงอยู่ได้นาน 4-6 ชั่วโมง - การใช้ผลิตภัณฑ์แบบกิน
ผลิตภัณฑ์กัญชาที่มาในรูปแบบของอาหาร เช่น ขนมหรือเครื่องดื่ม จะใช้เวลาในการออกฤทธิ์ช้ากว่าการสูบหรือหยดใต้ลิ้น โดยมักจะใช้เวลาประมาณ 30 นาทีถึง 2 ชั่วโมง แต่ผลของการบรรเทาความเจ็บปวดจะอยู่ได้นานหลายชั่วโมง - การใช้ผลิตภัณฑ์ทาผิวหนัง
กัญชารูปแบบครีมหรือเจลที่ทาภายนอกเหมาะสำหรับการบรรเทาความเจ็บปวดที่จุดใดจุดหนึ่งของร่างกาย เช่น อาการปวดข้อหรือกล้ามเนื้อ สารในกัญชาจะซึมผ่านผิวหนังและมีผลเฉพาะที่ โดยไม่ทำให้เกิดอาการเมาหรือเคลิบเคลิ้ม
ข้อควรระวังในการใช้กัญชาควบคุมความเจ็บปวด
แม้ว่ากัญชาจะมีประโยชน์ในการช่วยควบคุมความเจ็บปวดเรื้อรัง แต่ก็ยังมีข้อควรระวังที่ผู้ใช้ควรทราบ เพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบที่ไม่พึงประสงค์ ดังนี้
- อาการข้างเคียง
การใช้กัญชาอาจทำให้เกิดอาการข้างเคียงได้ เช่น อาการเวียนศีรษะ ปากแห้ง ความดันโลหิตต่ำ หรือในบางกรณีอาจทำให้เกิดอาการทางจิต เช่น วิตกกังวลหรือซึมเศร้า - การพึ่งพากัญชา
หากใช้กัญชาเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดการพึ่งพาสารเสพติดได้ ผู้ใช้ควรมีการใช้อย่างระมัดระวังและอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์เพื่อลดความเสี่ยงในการเสพติด - ผลต่อระบบประสาท
เนื่องจาก THC มีผลต่อระบบประสาทกลาง การใช้ในปริมาณมากหรือใช้อย่างต่อเนื่องอาจทำให้มีปัญหาในการคิด การตัดสินใจ หรือการทำงานประสาทสัมผัส - ความถูกต้องตามกฎหมาย
แม้ว่าหลายประเทศได้เริ่มเปิดให้ใช้กัญชาเพื่อการแพทย์แล้ว แต่ในบางพื้นที่การใช้กัญชายังคงมีข้อจำกัดตามกฎหมาย ผู้ป่วยควรศึกษาข้อมูลกฎหมายในท้องถิ่นก่อนที่จะใช้กัญชาเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาทางกฎหมาย
การปรึกษาแพทย์ก่อนใช้กัญชา
การใช้กัญชาเพื่อควบคุมความเจ็บปวดเรื้อรังควรปรึกษาแพทย์ก่อนเสมอ เพื่อให้มั่นใจว่าการใช้กัญชานั้นเหมาะสมกับสภาพร่างกายและไม่มีปฏิกิริยากับยาหรือการรักษาอื่น ๆ ที่ผู้ป่วยกำลังใช้อยู่ แพทย์สามารถแนะนำขนาดและรูปแบบการใช้ที่เหมาะสม รวมถึงการติดตามผลกระทบที่เกิดขึ้นระหว่างการรักษา
แนวทางการพัฒนาการใช้กัญชาในอนาคต
ในอนาคต การใช้กัญชาในทางการแพทย์อาจมีการพัฒนาและค้นคว้าเพิ่มเติมเพื่อหาวิธีที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นในการควบคุมความเจ็บปวดเรื้อรัง การวิจัยเกี่ยวกับสารประกอบต่าง ๆ ในกัญชา เช่น THC และ CBD ยังมีความคืบหน้าที่สำคัญ เพื่อให้เข้าใจผลกระทบของสารเหล่านี้ต่อร่างกายมนุษย์ได้มากขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่ดียิ่งขึ้น
สรุป
การใช้กัญชาเพื่อควบคุม ความเจ็บปวดเรื้อรัง เป็นหนึ่งในวิธีที่ได้รับความสนใจมากขึ้นในวงการแพทย์ อย่างไรก็ตาม การใช้กัญชาควรอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์และมีความระมัดระวังในด้านผลข้างเคียงและการพึ่งพาสารเสพติด นอกจากนี้ยังต้องคำนึงถึงความถูกต้องตามกฎหมายในพื้นที่ของผู้ใช้เอง
กัญชาอาจเป็นเครื่องมือที่มีประสิทธิภาพในการบรรเทาความเจ็บปวดสำหรับผู้ป่วยหลายคน แต่การใช้อย่างถูกต้องและปลอดภัยเป็นสิ่งสำคัญที่สุด